شیدانه برداران مراسمی است که مردم دزفول و شوشتر آن را در دهه اول محرم برگزار می کنند و شیدانه( حجله یا ضریح) چوبی را به نام یکی از فرزندان امام حسین(ع) روی شانه عزاداران به حرکت در می آورند.
خوزستانیها به خصوص در خطه دزفول و شوشتر آئینی برای عزاداری در دهه اول محرم دارند که با یکی از نمادهای عزاداری برگزار میشود و به مراسمی که شیدونه در آن وجود دارد، مراسم شیدونه یا شیدانه میگویند که از نام شهیدانه میآید. معمولاً هر هیأتی در این شهر یک شیدانه دارد که به اسم یکی از معصومان یا شهدای کربلاست مانند شیدونه علی اکبر (ع) که بین مردم خوزستان شهرت زیادی دارد.
در قسمتی از دیواره نقاشیهایی از تمثیل ائمه (ع) یا صحنههایی از وقایع عاشورا کشیده شده است. شیدونهها به عنوانهای مختلفی از امامان و فرزندان آنها مانند شیدونه حضرت علی (ع) شیدونه علیاصغر (ع)، شیدونه حضرت قاسم (ع)، شیدونه حضرت زینب (ع)، نامگذاری شدهاند.
در شوشتر هم شیدونه مانند ضریح و زیارتگاه یا حجله حضرت قاسم (ع) است که با چوب و چهار دیواره به نام طاق ساخته میشود. چوب آن از نخل سبک تر است و راحت میتوان جابهجا کرد. هر یک از دو دیواره پیش و پس آن یک در، و دو دیواره جانبی آن هریک دو در مشبک دارند. این ضریح بر روی دو تخت چوبی مربع مستطیل پایه دار وصل است. سقف شیدونه نیز مشبک است و روی آن یک گنبد فراز آمده است، در پیش روی شیدونه یک طارمی کوچک سقف دار با دو ستون چوبی هست که ستونها روی تختها استوار شدهاند.
رویه طاقها یا دیوارهها و گنبد و گلدستهها و طارمی را رنگ آمیزی و نقاشی کرده و با زرورقهای طلایی و نقرهای پوشاندهاند. بر کتیبههای دورادور شیدونه اشعاری مذهبی، به ویژه ابیاتی از شعر معروف محتشم کاشانی، با خطی زیبا نوشتهاند. این ضریح را در روز هشتم محرم با پارچههای رنگی تزئین میکنند. این ضریح در جلوی دستههای عزاداری در روزهای تاسوعا و عاشورا حمل میشود به همین دلیل به آن شیدونه وردارون یا شیدانه برداران میگویند.
این شیدونه ها بزرگ است و به همین دلیل چند مرد تنومند باید دو تیره چوبی کلفت آن را بلند کنند و روی شانههای خود بگذارند. گاهی این شیدونه ها روی چارپایه قرار میگیرد تا افراد خستگی در کنند در این هنگام دستههای سینه زن اطراف آن می دوند و یزله خوانی میکنند. اهالی محل هم حلوا پخته و در نان تافتون قرار میدهند و میپیچند و در میان عزاداران پخش میکنند.
ثبت دیدگاه